امروزه از مواد مختلفی برای ساخت ظروف و وسایل آشپزخانه استفاده میشود. دو مورد از این مواد، پلاستیک و چوب هستند. در این مطلب به مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی می‌پردازیم. برای انتخاب بهتر باید تفاوت ظروف چوبی و پلاستیکی و مزایا و معایب هریک را بشناسیم. برای داشتن انتخابی بهتر که به سلامت شما و محیط زیست کمک کند تا انتهای مقاله با سراچین همراه باشید.
مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی در موقعیت استفاده
در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی باید به این نکته توجه داشت که هریک در موقعیتی به کار می‌آیند.
کاربرد ظروف چوبی
هر جنسی را می‌توان در موقعیتی استفاده کرد. استفاده از ظروف چوبی شامل تمام موقعیت‌ها نمی‌شود. اما می‌توان از این جنس وسایل و ظروف برای هم‌زدن غذاهای خیلی داغ به مدت طولانی استفاده کرد.
مثلا برای سوپ و آش در حال جوشیدن، مایه آبنبات، فرنی و سایر خوراک‌هایی که داغ هستند و باید روی شعله مدام هم بخورند. کاربرد دیگر وسایل چوبی برای هم زدن ظروفی است که نچسب هستند و نباید خش روی آنها بیفتد. برای ظروف مسی نیز کاربرد دارند.
ظروف چوبی را نمی‌توان به عنوان ظرف پخت و پز روی شعله یا در فر استفاده کرد. بیشترین کاربرد ظروف چوبی در دو مرحله آماده سازی مواد (سینی، کاسه برای مخلوط کردن، تخته برای خرد کردن، وسایل هم زدن و…) و سرو غذا است.
کاربرد ظروف پلاستیکی
در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی، کاربرد ظروف پلاستیکی تقریبا مانند ظروف چوبی است. از این ظروف نیز نمی‌توان برای پخت و پز با شعله و فر استفاده کرد و تنها باید در مراحل آماده سازی و سرو از آنها بهره گرفت.
تفاوت ظروف چوبی و پلاستیک این است که از مواد پلاستیکی برای هم زدن یا سرو مواد داغ نیز نمی‌توان استفاده کرد زیرا یا به راحتی ذوب می‌شوند یا مواد سرطان‌زا از خود آزاد میکنند. بنابراین از پلاستیک تنها برای مواد کم حرارت یا بدون حرارت استفاده میشود.
فواید استفاده از ظروف چوبی
برای آن که مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی راحت‌تر باشد، باید مزایا و معایب هر یک بررسی شود. در ابتدا مزایا و فواید ظروف چوبی را بررسی می‌کنیم.
- برای هم زدن سطوح و ظروف نچسب که لایه‌های حساسی دارند، چوب از بهترین گزینه هاست. این وسایل آسیبی به لایه‌های نچسب و تفلن نمی‌‌رسانند.
- از وسایل و ظروف چوبی مانند کاسه چوبی می‌توان برای هم زدن یا سرو مواد داغ استفاده کرد. آنها این داغی را تحمل میکنند و آسیب نمی‌بینند. در عین حال رسانا نیستند و حرارت را به دست شما منتقل نمی‌کنند.
- استحکام و دوام بهتری دارند و از آنها می‌توان به عنوان تخته سرو چوبی برای مواد غلیظ مثل خمیر کیک، مایه آبنبات، کارامل، کاچی و حلوا و… استفاده کرد. این نکته‌ای مهم در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی است.
- قاشق و ظروف چوبی روی طعم غذا تأثیر نمی‌گذارند. در حالی که ممکن است برخی از ظروف پلاستیکی یا فلزی این حالت را ایجاد کنند.
- مواد غذایی زیادی ممکن است خاصیت اسیدی داشته باشند. مانند آب لیمو ترش، آب گوجه فرنگی و… قاشق چوبی از این مواد دچار تغییر نمی‌شود.
- زیبا و نوستالژیک بودن ظروف چوبی تقریبا قابل مقایسه با هیچ جنس دیگر نیست. این ظروف و وسایل در آشپزخانه، علاوه بر کاربرد اصلی، یک عنصر تزیینی بی‌نظیر نیز به شمار می‌روند.
ظروف چوبی به دلیل ارگانیک بودن علاوه بر زیبایی ببه سلامت انسان و محیط زیست کمک میکنند در مقاله فواید استفاده از ظروف چوبی چیست؟ به شکل مفصل تر به بیان فواید استفاده از آنها پرداختیم.
معایب ظروف چوبی
در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی باید به معایب نیز پرداخت. یکی از معایب ظروف چوبی این است که نفوذپذیرند. اگر روی ظروف و وسایل چوبی، لایه‌ی پوششی مناسبی نباشد، آب و مواد غذایی خیلی راحت به بافت آن نفوذ می‌یابند.
مشکل دیگری که ظروف چوبی دارند ترک خوردن آن‌هاست. چوب شکننده است و بافت این ظروف و وسایل ممکن است در اثر ضربه، ساییدگی یا هر اتفاق دیگر، ترک بخورد. آن‌گاه محل تجمع آلودگی‌ها و میکروب‌ها خواهد شد.
مزایای ظروف پلاستیکی
اگر بخواهیم، مزیت‌های ظروف پلاستیکی را برشماریم، عمده‌ترین مزایا این موارد هستند:
- در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی اولین نکته قیمت و هزینه است. ظروف پلاستیکی تقریبا از همه انواع ظروف ارزان‌تر هستند.
- یکی دیگر از ویژگی‌های ظروف پلاستیکی راحتی شست و شوی آن است. آب و مواد غذایی به درون این ظروف نفوذ نمی‌کند و راحت پاک می‌شوند.
- وزن ظروف پلاستیکی سبک‌تر از ظروف چوبی است و ضخامت آنها می‌تواند کمتر باشد.
- ظروف پلاستیکی دوام زیادی دارند. البته در برابر ضربه شکست ناپذیر نیستند، اما به خاطر وزن سبک‌تر و ساختار، احتمال آسیبشان کمتر است.
معایب ظروف پلاستیکی در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی
و اما به معایب می‌رسیم. باید گفت معایب این ظروف هم از منظر بهداشتی و هم از منظر زیست محیطی بسیار جدی است.
پلاستیک می‌تواند به مرور زمان ویژگی‌های اولیه خود را از دست بدهد. مثلا در اثر نور خورشید تخریب شود. یا دچار خراش، ساییدگی و ترک شود.
در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی یکی از مهم‌ترین مشکلات، در حوزه بهداشت و سلامت است. از مهم‌ترین مشکلات ظروف پلاستیکی ذوب آنها هم در اثر حرارت و هم در اثر مواد اسیدی است.
بنابراین مواد غذایی داغ، یا موادی که خاصیت اسیدی دارند، نباید در این ظروف نگهداری شوند. مواد مضر پلاستیک وارد مواد غذایی میشود و آنها را سمی و سرطان‌زا می‌کند.
دیگر عیب بزرگ ظروف پلاستیکی عدم جذب آنها در محیط زیست پس از استفاده است. آثار مخرب پلاستیک بر محیط زیست تا سالیان سال باقی مانده و بلای جان محیط زیست میشود. زباله‌های پلاستیکی صدها سال در طبیعت جا خوش میکنند و این سبب آسیب فراوان به زیست‌بوم‌ها و موجودات زنده میشود. ضمن این که دیگر فضایی برای این زباله‌ها نخواهد بود.
مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی
پس از آن‌که تفاوت ظروف چوبی و پلاستیکی را در مزایا و معایب دانستیم، می‌توانیم در انتخاب بهتر تصمیم گیری کنیم.
– درست است که ظروف چوبی از نظر هزینه ممکن است قیمتی بالاتر از ظروف پلاستیکی داشته باشند، کاملا سازگار با محیط زیست هستند و هیچ آسیبی برای آن ندارند.
- ظروف چوبی در برابر حرارت مقاوم‌تر از ظروف پلاستیکی هستند.
- ظروف پلاستیکی به دلیل وزن سبک تر می‌توانند نسبت به ظروف چوبی کمتر شکنندگی داشته باشند.
- شست و شوی ظروف پلاستیکی ساده تر از ظروف چوبی است.
- ظروف چوبی تأثیری در طعم و بوی غذا ندارند. اما پلاستیک گاهی خواص خود را به مواد غذایی می‌دهد.
- هرچند ظروف پلاستیکی قابلیت پذیرش طرح‌ها و رنگ‌های گوناگون را دارند، تفاوت ظروف چوبی و پلاستیکی از نظر زیبایی چشم‌گیر است. توصیه میشود خصوصا برای کودکان اکیدا از ظروف پلاستیکی استفاده نشود زیرا آسیب‌های زیادی به سیستم گوارش آنان خواهد رساند. ظروف چوبی برای بچه‌ها کاملا ایمن است.
نحوه شست و شو و نگهداری ظروف چوبی
یکی از دغدغه‌های افرادی که از ظروف چوبی استفاده میکنند، نحوه شست و شو و نگهداری این ظروف است. اگرچه در مقایسه ظروف چوبی و پلاستیکی ، شست و شوی مورد دوم آسان‌تر است، ظروف چوبی را نیز می‌توان با رعایت نکاتی جزئی، کاملا بهداشتی و سالم نگهداری کرد.
فرایند خشک کردن در ماشین ظرفشویی ممکن است به بافت وسایل و ظروف چوبی آسیب برساند. بهتر است به جای شست و شوی ظروف چوبی در ماشین، آنها را با دست بشویید. آب داغ و مایع ظرفشویی بهترین پاک کننده آن‌هاست.
پس از شست و شو می‌توانید برای ضدعفونی آنها را در محلول رقیق سفیدکننده (مخلوط با آب زیاد) قرار دهید. سپس آنها را بدون دستمال و حوله برای خشک کردن، در آبچکان قرار دهید تا با جریان هوا خشک شوند.
