قهوه سنتی عربی داری تاریخچه ای عمیق می باشد و در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده است. این قهوه یک نوشیدنی محبوب در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس و شهرهای جنوبی کشور ایران است. برای طرز تهیه قهوه عربی ابتدا باید دانه های قهوه تفت داده شده، آسیاب شوند و به صورت پودر در بیایند و سپس به وسیله دله یا قهوه جوش عربی آن را آماده نوشیدن می کنیم.
در ادامه در مورد قهوه عربی، طرز تهیه قهوه عربی با دله و آداب و رسوم سرو آن با شما صحبت خواهیم کرد پس با سراچین همراه شوید.
قهوه عربی چیست؟
نخستین بار دانه قهوه در جهان عرب، در قرن 13 شهرت پیدا کرد. دانه های قهوه عربیکا Arabica)) و روبوستا (Robusta)مجبوترین و پرمصرف ترین قهوه های دنیا می باشند. برخی از افراد قهوه عربیکا را همان قهوه عربی می دانند چرا که این قهوه در گذشته فقط در کشورهای عربی مانند یمن، سودان و اتیوپی یافت می شده است.
دلنشین بودن قهوه عربی به علت مقدار کافئین پایین آن، نسبت به قهوه روبوستا و چرب بودن آن است که باعث طعم دلنشین آن می شود و در نتیجه مصرف زیادتری در جهان دارد. تعدادی از افراد هم عقیده دارند که قهوه عربی، روشی برای دم کشی قهوه است نه یک نوع از قهوه.
طرز آسیاب کردن قهوه عربی
برای درست کردن یک قهوه خوب و اصیل ابتدا باید دانه های قهوه را آسیاب و سپس آن را دم کرد.
ظروف لازم برای آسیاب کردن دانه های قهوه عربی:
- ظرف المحماس
- هاون یا «المجر»
- دله قهوه
طرز تهیه قهوه عربی با دله ابتدا باید به صورت سنتی قهوه را آسیاب کنید و برای این کار نیاز به یک ظرف استوانه‌ای و گود به نام محماس دارید که برای برشته کردن دانه‌های قهوه از آن استفاده می کنند. دانه های قهوه را باید به گونه‌ای تفت دهید تا به رنگ زرد یا قهوه ای در بیایند سپس آن‌ها در یک جعبه چوبی بریزید تا سرد شود و بعد باید دانه های قهوه سرد شده را بوسیله هاون یا المجر کوبید.
هاون یا المجمر وسیله‌ای استوانه ای شکل با گودی عمیق و از جنس برنج یا سنگ است و دسته ای به نام قضیب دارد که از آن برای کوبیدن یا آسیاب کردن استفاده می کنند. پس از طی کردن مراحل بالا باید قهوه را در دله یا قهوه جوش عربی درست کرد.
مواد لازم برای تهیه قهوه عربی
طرز تهیه قهوه عربی اصیل برای یک نفر به شرح زیر می باشد:
-
-
- فنجان آب
- 1 یا 2 قاشق چایخوری قهوه آسیاب شده
- 1 عدد هل آسیاب شده و 1 عدد میخک آسیاب نشده
- زنجبیل یک قاشق مرباخوری (دلخواه)
- چند عدد زعفران (دلخواه)
-
ابتدا یک فنجان آب را داخل انواع دله عربی بریزید تا جوش بیاید، دقت کنید که شعله برای جوش آمدن قهوه ملایم باشد. وقتی آب جوش آمد دله را به مدت 30 ثانیه از روی شعله گاز برداید تا دمای آب پایین بیاید و کمی سرد شود. سپس 1 تا 2 قاشق چایخوری پودر قهوه را در آب بریزید و بهم بزنید دوباره دله را روی شعله ملایم گاز بگذارید و منتظر باشید تا قهوه 10 دقیقه روی شعله ملایم بماند.
هر زمانی که کف قهوه روی دله بالا آمد یعنی قهوه دم کشیده است و باید آن را از روی شعله بردارید سپس دله را به مدت چند دقیقه در یک جایی ساکن بگذارید و بعد از زمان سپری شده می توانید میخک، زعفران و هل آسیاب شده را به قهوه اضافه کنید.
بعد از اینکه این مواد را به قهوه اضافه کردید دله را روی شعله قرا ر دهید تا کف قهوه دوباره تشکیل شود و بعد دله را از روی گاز بردارید و به مدت 5 دقیقه آن را کنار بگذارید تا کف قهوه ته نشین شود در آخر قهوه را در یک فنجان بریزید و با خرما، انجیر و دیگر شیرینی های دیگر نوش جان کنید.
نکات مهم تهیه قهوه عربی
- قهوه عربی بدون افزودنی سرو می شود.
- قهوه عربی به دلیل زمان طولانی دم کشیدن، بسیار سنگین می باشد.
- برای تهیه قهوه عربی به هیچ عنوان از شیر و شکر استفاده نمی شود.
- در هنگام آسیاب کردن قهوه عربی نباید کاملا دانه ها را پودر کرد باید کمی درشتر از پودر کاکائو باشد.
- انواع پودر قهوه عربی ترکیب شده با ادویه‌های طعم دهنده، در بازار وجود دارند که بهتر است از آن استفاده نشود و خودتان در هنگام درست کردن قهوه، ادویه را به میزان دلخواه اضافه کنید.
آداب و رسوم سرو قهوه عربی
اعراب آداب خاصی برای سرو و نوشیدن قهوه عربی دارند که در اینجا به چند مورد اشاره می کنیم:
- قهوه عربی در فنجان های کوچک بدون دسته به نام (فنیان) سرو می شود.
- فردی که قهوه عربی را در مجلس توزیع می کند باید دله را در دست چپ خود و فنجان را در دست راست خود نگه دارد هم چنین سرو قهوه را باید از سمت راست مجلس شروع کند.
- میهمان باید فنجان قهوه را با دست راست خود بگیرد و اگر با دست چپ این کار را انجام داد بی احترامی به آداب و رسوم محسوب می شود.
- اگر میهمان پس از اتمام قهوه خود فنجان را برگرداند یعنی دیگر میلی به قهوه ندارد اما اگر این کار را انجام ندهد بدین معنی است که یک فنجان دیگر، قهوه می خواهد.
پذیرایی با قهوه عربی در بیشتر مراسم‌های رسمی و غیر رسمی با رعایت تمامی قوانین و قواعد انجام می شود.
سخن اخر
قهوه عربی، قهوه ای اصیل، جذاب و تلخ می باشد که طرفدارن خاص خود را نیز دارد ولی باید در مصرف آن احتیاط کرد زیرا کافئین موجود در آن ممکن است باعث تنگ شدن رگ های خونی شود هم چنین اگر از آن دسته افرادی هستید که فشارخون بالا دارید و یا از بی خوابی رنج می برید بهتر است قهوه عربی را مصرف نکنید.
